Դելֆի

Դելֆյան տաճար

Դելֆիի հնագույն տաճարը կառուցվել է մ.թ.ա. 9–րդ դարում։ Ըստ առասպելի ինքը՝ Ապոլլոնն է ընտրել Դելֆին իբրև իր սրբավայրը այն բանից հետո, երբ այստեղ սպանել է Պիթոնին։ Ապոլլոնի ցանկությամբ լեգենդար ճարտաչապետներ Տրոփոնիոսն ու Ագամեդեսը են նախագծել տաճարը։ Շուտով Դելֆիում կուտակվում է մեծ հարստություն։ Տաճարի նշանակությունը առավել ևս մեծանում է գաղութարարության ժամանակ։ Հունական ոչ մի գաղութ չէր հաստատվում առանց Դելֆյան պատգամատան խորհրդի և հավանության։ Դելֆիի տաճարի և նրա քրմերի ազդեցությունը տարածվել էր Հունաստանի սահմաններից դուրս։ Այն բանից հետո, երբ Դելֆիի հին տաճարը այրվեց, մ.թ.ա. 5–րդ դարում, այն վերականգնվեց առավել մեծ շքեղությամբ։ Հետագայում Դելֆիի տաճարը բազմիցս կողոպտվել է պատերազմների և սոցիալական ցնցումների ժամանակ և վերջնականապես ավերվել ու փակվել է Թեոդոսիոս 1 կայսեր օրոք շուրջ 390։ 20–րդ. դ. սահմանագծին հնագիտական պեղումները Դելֆիում բացեցին տաճարի, թատրոնի, ձիարշավարանի, ընծայաբերված հուշարձանների մնացորդներ, մեծ թվով արձանագրություններ և նպաստեցին վերականգնելու Դելֆյան սրբավայրի ընդհանուր տեսքը։ Պարսպապատ սրբազան վայրի կենտրոնում, բարձր հողահարթակի վրա կանգնած է եղել դորիական վոճով կառուցված Ապոլլոնի տաճարը։ Մուտքի դարպասներից դեպի տաճար տանում էր սալարկած ճանապարհը։ Արևելյան ժայռոտ պարսպի ստորոտում գտնվող Կաստալյան աղբյուրի սրբազան ջուրը լցվում էր քարե որմնախորշը, որտեղ ուխտավորները լվացվում էին։ Սրբազան համարվում էր նաև մյուս աղբյուրը՝ Կասսոտիոսը։ հարավային կողմը, լեռնալանջին, սանդղևանդներով տեղադրված են եղել մեծ թվով գանձարաններ, մեծաթիվ արձաններ և հուշարձաններ կանգնած են եղել ճանապարհի երկու կողմում։ Տաճարի մուտքի առաջ կանգնած է եղել Ապոլլոնի արձանը։ Այլ սրբությունների միջև գտնվում էր կիսաբոլոր քարը՝ օմփալոսը, որը համարվում էր երկրի պորտը։ Տաճարի խորհրդավոր մասում գտնվում էր պատգամատունը։